بدون شک لذت نگهداری از گربه بعنوان یه حیوان خانگی ملوس و بامزه، تجربه ای بسیار هیجان انگیزه. هیچ میدونستین نژادهای بسیار معروفی از گربهها وجود دارن که تفاوتهای ظاهری و فیزیکی متفاوتی دارن اما در عین حال خلق و خوی رفتاری بیشتر اونا شبیه همدیگهست؟ گربه پرشین یکی از محبوبترین گربههای دنیاست که نه فقط تو ایران، بلکه در خیلی از کشورهای دیگهی دنیا هم یه عالمه طرفدار داره. در مورد این نژاد گربه بیشتر بدونیم:
تاریخچه
گربه پرشین یه گونهی قدیمیه. واسه کسایی که این گربه ی باوقار رو دوست دارن، تعجبی نداره که این زیبای موبلند از مهد تمدن میاد: «مسوپوتامیا» که بعدا به پارس معروف شد و الان به اسم ایران شناخته میشه. احتمالا این گونهی مو بلند به خاطر جهش طبیعیِ به وجود اومده و ظاهر گیراش، توجه نجیب زادهی ایتالیایی و جهانگرد قرن ۱۷، پیترو دلاواله که اولین گربهی موبلند رو تو سال ۱۶۲۶ به اروپا برد، جلب کرد. تو اون زمان، گربهها موهای براق و ابریشمی خاکستری رنگ داشتن اما الان به خاطر گزینش گونهای، پرشینها رنگهای جورواروی دارن، مثلا دورنگه (یه رنگ به اضافهی سفید).
تا آخرای قرن ۱۹ میلادی که پرورش و نمایش گربهها رواج پیدا کرد، گربههای موبلند که از پارس، ترکیه، افغانستان و دیگر کشورها آورده میشدن، به گربههای آسیایی معروف شده بودن و با گونهی خودشون جفتگیری میکردن. تو نمایش گربهی کاخ کریستال تو سال ۱۸۷۱، گربههای پرشین هم بین گونههایی بودن که به نمایش گذاشته شده بودن. تو اون زمان، حیوان خانگی مشهوری بودن و به خاطر علاقهی ملکه ویکتوریا به این گونه، علامت مخصوص داشتن. حتی تو اون دوران، وقتی یه آدم مشهور حیوونی رو داشت، نشون دهندهی خواستنی بودن اون حیوون بود.
با پرورش گزینشی، کسانی که به گربه علاقهی زیادی داشتن، شروع به تغییر شکل گربه ایرانی به شکل الانش کردن. گربههایی رو پرورش دادن که کلهی گرد، صورت صاف، بینی صاف و کوتاه، لپهای تپل، گوشهای کوچک و گرد، چشمهای بزرگ و هیکل بزرگ داشته باشن. موهاشون بلندتر از گربهی براق بود و پاهای کوچکتری داشتن. خیلی زود محبوبیت پرشینها بیشتر از گربههای براق شد.
اولین بار آخرای قرن ۱۹ بود که این گربهها به آمریکا وارد شدن و خیلی هم خواهان پیدا کردن و گربههای موبلند مین کن رو که قبلا لقب عزیزدردونهی آمریکا رو داشته، از رقابت محبوبیت حذف کردن. یه کم بیشتر از یه قرن که گربههای پرشین محبوبترین گونهی گربه تو جهان شدن، به خاطر ظاهر زیبا و ویژگیهای اخلاقی دوست داشتنیشون جایزه گرفتن.
اندازه
این گربه سایز متوسط داره. گربههای پرشین، معمولا وزنی بین 3 تا 5.5 کیلوگرم دارن!
ویژگیهای اخلاقی
گربه پرشین، باوقار و گوشه گیره و به خاطر ساکت و دوست داشتنی بودنش معروفه. این گربه تو هر خونهای که بتونه رو پا (که جای اصلیشه!) بشینه و لذت ببره، توسط کسایی که اونقدر فهمیده هستن که ویژگیهای برتر اونو تشخیص بدن، نوازش بشه و با بچههای خوبی که به آرومی موهاشو شونه میکنن یا تو کالسکه میچرخوننش و تو مهمونیهاشون براش چای میارن، بازی کنه، یه جور زینت حساب میشه. پرشین ها، گربههایی با احساسن اما انتخاب میکنن که احساساتشون رو به کی نشون بدن. توجهشون رو برای اعضای خانواده و تعدادی مهمون محدودی که میتونن بهشون اعتماد کنن، نگه میدارن.
فضای شلوغ به سبک زندگی پرشینها نمیخوره. اونا گربههای آرومی هستن که ترجیح میدن خونهشون آروم و تغییراتش کم باشه. پرشینها با چشمهای بزرگ و با حالت و صدایی که همه میگن صاف و خوشایند و آهنگینه، نیازهای سادهی خودشون رو ابراز میکن: غذای معمول، یه کم بازی با موشی که بوی کت نیپ میده یا ترکهی پردار یا یه عالمه عشق که ده برابرش رو برمیگردونن!
پرشین کت گربهایه که احتمال نداره از پردهی خونهتون بالا بره، روی پیشخون آشپزخونه بپره یا رو یخچال بشینه. دوست داره تو قلمرو خودش که رو زمین یا یه مبل قابل دسترسه حکمرانی کنه. وقتی سر کار میرید یا تو خونه مشغول کارید، گربه پرشین راضیه که روی یه صندلی، مبل یا تخت بشینه تا سر شما خلوت بشه و تحسینش کنید و توجهی که هیچ وقت ازتون نمیخواد اما با کمال میل دریافت میکنه رو بهش بکنین.
سلامت
هر دو نوع گربههای شجرهدار و گونه مختلط، استعداد ابتلا به بیماریهای مختلفی رو دارن که ممکنه ژنتیکی باشه. با اینکه زیبا و دوست داشتنی هستن، مستعد بیماریهایی هم هستن که بیشتر مربوط به قلب یا ساختار صورتشون میشه:
- بیماری بزرگ شدگی قلب یا HCM
- مشکلات تنفسی یا تنفس صدادار که به خاطر انسداد مجاری تنفسیه
- مشکل دندون، جوری که دندونها خوب با هم جور نمیشن و دهان بد بسته میشه
- قی کردن زیاد چشم
- مشکلات چشمی مثل پلک سوم یا تورفتگی پلک چشم
- حساسیت به گرما
- بیماری پلی کیستیک کلیه که میشه آزمایش ژنتیک گرفت
- زمینهی کرم حلقوی، یه عفونت قارچی
- سبورها اولوسا، یه بیماری پوستی که باعث خارش، قرمزی و ریزش مو میشه
نگهداری
مهمترین چیزی که باید برای رفتار شناسی و نگهداری یه پرشین دونست، نیاز به تمیزکاری روزانه ست. اون پوشش بلند و زیبا همینطوری خودش تمیز و صاف نمیمونه. باید هر روز به آرومی و به طور کامل شونه زده بشه و به طور مرتب، حداقل ماهی یه بار کوتاه بشه. یه عامل دیگه که باید به فکرش باشین، مشکل ظرف خاکشه. ممکنه خاک بین مو یا پنجههای پرشین گیر کنه. اگه ظرف خاکش رو با دقت تمیز نکنین، احتمال بیشتری نسبت به بقیه گربهها داره که دیگه ازون ظرف استفاده نکنه.
قی کردن زیاد چشم ممکنه تو این نوع گربه باعث بروز مشکل بشه، پس گوشهی چشم ها رو روزانه پاک کنین تا از ایجاد لک زیر چشم جلوگیری بشه. دندوناشونو مسواک بزنین تا از بیماری دندون جلوگیری بشه. شست و شوی روزانه دندون عالیه اما هفتگی هم بهتر از هیچیه.
بهتره پرشین رو فقط تو خونه نگه دارین. پرشین یه گربهی دعوایی نیست و در مقابل گربههای دیگه، سگها و خطرهای دیگه که وقتی بیرون میره باهاش مواجه میشه، ضعیفه. موهای پرشین مناسب کثیفی و برگ و آشغال نیست! پس اگه بذارین بره بیرون باید وقت بیشتری رو برای تمیزکاری صرف کنین.
بیرون رفتن این گربهها، ریسک این رو هم داره که توسط یکی که دلش میخواد یه همچین گربهای رو بدون هزینه داشته باشه خدایی نکرده دزدیده بشه!
رنگ پوشش و تمیزکاری
گربه پرشین، یه ظاهر به خصوصی داره: چشمای بزرگ و گرد، بینی کوتاه، لپهای بزرگ و گوشهای کوچیک با لبهی گرد. سر، با یه گردن کوتاه و بزرگ و یه بدن به ظاهر قوی و ماهیچهای (یه نوعی که به کوتاه و بزرگ معروفه) محافظت میشه.
پاهاش کوتاه و ضخیمه و پنجههای محکم و گرد و بزرگی داره. دمش کوتاهه اما مناسب اندازه بدنشه. یه پوشش بلند و ضخیم و براق که بافت خوبی داره، ظاهرشو کامل میکنه. این پوشش تو کل بدنش بلنده و یه یقه بزرگ دور گردن، یه حاشیه بین پاهای جلو، گوشهای بلند و موهای بین پنجه و یه دم کامل داره.
پرشینها ظاهر متفاوت از هم دارن. بعضیهاشون که به «سوپر فلت» معروفن، صورتهای فوقالعاده صافی دارن. قبل از اینکه یکی از این گربهها رو بگیرید، به مشکلات تنفسی که میتونن پیدا کنن خوب فکر کنین.
پرشینهای «صورت عروسکی یا کلاسیک» ظاهر قدیمیتری دارن و صورتشون به اندازهی پرشین نمایشی یا سوپر فلت صاف نیست.
تمام پرشینها به خاطر گوناگونی نقش و رنگ پوششون متمایز هستن. اگه میتونین تصور کنین ۷ دسته از رنگها یعنی سفید، آبی، سیاه، قرمز، کرمی، شکلاتی و یاسی به اضافهی دستهبندی نقرهای و طلایی چین چیلا و سایه دار؛ و بعد تقسیمبندیهای سایهدار، دودی، موجدار، پنبهای، نیمه رنگی و دورنگ. حتی الگوهای لکهدار مختلف گربهی هیمالیایی هم حساب نشده.
رنگ چشم مربوط به رنگ پوششه. مثلا، پرشینهای سفید، چشمهای آبی یا مسی معرکهای دارن. پرشینهای دیگه که رنگ یکپارچه دارن، چشمای مسی قشنگی دارن. پرشینهای نقرهای و طلایی هم چشمهایی سبز یا سبز آبی دارن.
پرشینها و حیوانات خانگی دیگر
پرشینها برای خونههایی که سگ و بچههای پر سر و صدا دارن، انتخاب خوبی نیستن. اما اعتراضی ندارن که مورد توجه بچهای آروم و مهربون باشن یا سگ مهربونی که دنبالشون نمیکنه و باعث اضطرابشون نمیشه و لیسشون بزنه!
منبع: cattime.com/cat-breeds/persian-cats
خیلی ناز و گوگولی